Σε λίγες μέρες, στις 10 Ιουνίου για την Πρωτοβάθμια και λίγο αργότερα για την Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, θα έχουμε τις πρώτες αμεσοδημοκρατικές επιλογές Διευθυντών Σχολείων, μετά την πρόσφατη ψήφιση του Ν. 4327
Συγκεκριμένα, οι σύλλογοι διδασκόντων της κάθε σχολικής μονάδας σε συνεδρίαση τους θα επιλέξουν με ψηφοφορία μεταξύ των υποψηφίων διευθυντών. Φυσικά δεν είναι το μοναδικό κριτήριο επιλογής, αλλά το ουσιαστικότερο στις περισσότερες των περιπτώσεων, το οποίο αποτιμάται σε 12 μονάδες. Τα υπόλοιπα κριτήρια είναι η διδακτική – διοικητική εμπειρία 14 μονάδες και τα τυπικά επιπλέον προσόντα 11 μονάδες, σε σύνολο 37 μονάδων. Η κρίση λοιπόν των ίδιων των εκπαιδευτικών αποκτά ουσιαστική και καθοριστική σημασία για την κατάληψη της θέσης ευθύνης.
Τα μέχρι τώρα συστήματα επιλογής στελεχών εκπαίδευσης πριμοδοτούσαν είτε την διδακτική, είτε την διοικητική, είτε τα τυπικά προσόντα των υποψηφίων αφού σε κάθε περίπτωση βαθμολογούνταν από το υπηρεσιακό συμβούλιο το οποίο αρκετές φορές συναντούσε την κριτική της υποκειμενικότητας της κρίσης. Η κάθε κυβέρνηση προσθαφαιρούσε κριτήρια, μονάδες αλλά σε κάθε περίπτωση διατηρούσε τον έλεγχο μέσω των υπηρεσιακών συμβουλίων έτσι ώστε να ελέγξει λιγότερο ή περισσότερο τις επιλογές. Ιδιαίτερης αναφοράς κομματικοποίησης των επιλογών μέσω των συμβουλίων έμειναν οι επιλογές της κυβέρνησης Μητσοτάκη όπου με βαθμολογίες 1 ή 2 σε μη αρεστούς υποψηφίους ανατράπηκαν τα αντικειμενικά κριτήρια προκειμένου να γίνουν διευθυντές τα δικά μας παιδιά. Το σύστημα έκτοτε αντικειμενικοποιούνταν χωρίς όμως να καταφέρει να ξεφύγει απόλυτα από υποκειμενικές επιλογές.
Αμέσως μετά στις 18/06 θα έχουμε την εκλογή των υποδιευθυντών των 10/θεσίων και άνω σχολείων όπως και την επιλογή των Προϊσταμένων ολιγοθεσίων σχολείων και νηπιαγωγείων.
Εκλεκτορικό σώμα αποτελούμενο από τους νεοεκλεγέντες διευθυντές και υποδιευθυντές καθώς και το 30% των παλαιοτέρων Προϊσταμένων νηπιαγωγείων και ολιγοθεσίων σχολείων εντός του Ιουλίου θα εκλέξουν και τους νέους Διευθυντές Εκπαίδευσης, που για μας στις Σέρρες θα αριθμεί περί των 120 εκλεκτόρων -εκπαιδευτικών για την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ως ένα ιδιαίτερης συμβολικής αλλά και ουσιαστικής σημασίας γεγονός η για πρώτη φορά συμμετοχή σε διαδικασία επιλογών των Νηπιαγωγών. Φυσικά αντίστοιχο μέρος μοριοδότησης, καλύπτουν όπως και στους Διευθυντές των σχολείων, τα προσόντα της διδακτικής, διοικητικής εμπειρίας και των επιπλέον τυπικών προσόντων των υποψηφίων. Έτσι δεν θα επιλέξει η Αθήνα νέους Διευθυντές Εκπαίδευσης αλλά θα εκλεγούν με έμμεση ψηφοφορία στον τόπο που θέτουν υποψηφιότητα.
Αιρετή κατά κάποιο τρόπο λοιπόν και η διοίκηση της εκπαίδευσης, μέσα από διαδικασίες δημοκρατίας και κρίσης των ίδιων των εκπαιδευτικών.
Οι εκπαιδευτικοί είναι ένας κλάδος που φημίζεται ιδιαίτερα για τα επιπλέον τυπικά προσόντα όπως διδακτορικά, μεταπτυχιακά, επιπλέον πτυχία, ξένες γλώσσες και στην πορεία όλα τα παραπάνω πήραν ιδιαίτερη βαρύτητα, χωρίς όμως να καταφέρουν να δώσουν τα παραπάνω και τις καλύτερες επιλογές στελεχών αφού η ικανότητα διοίκησης δεν αντικατοπτρίζεται σε κάθε περίπτωση με τους επιπλέον τίτλους.
Σήμερα μετά την νέα νομοθετική ρύθμιση παντρεύονται για πρώτη φορά όλα αυτά, αφού εκλείπει ο κίνδυνος της υποκειμενικής κρίσης των υπηρεσιακών συμβουλίων και αντικαθίσταται με την κρίση των συλλόγων διδασκόντων και συμπληρώνονται η εμπειρία και τα τυπικά προσόντα. Είναι η πρώτη φορά που θα έχουμε την επιλογή στο φυσικό της χώρο το σχολειό με τους εκπαιδευτικούς οι οποίοι έχουν την άμεση γνώση και κρίση της ποιότητας και των δυνατοτήτων των υποψηφίων.
Οι εκπαιδευτικοί της βάσης είδαν θετικά την πρωτόγνωρη διαδικασία που καλούνται να συμμετέχουν και με ιδιαίτερη ικανοποίηση περιμένουν να δουν την λειτουργία του στην πράξη μια και ο ολόκληρος ο κλάδος των εκπαιδευτικών έχει πικραθεί ουκ ολίγες φορές από λανθασμένες επιλογές και συμπεριφορές στελεχών όπως στην περίπτωση των περσινών διαδικασιών της αξιολόγησης που χρήζουν ιδιαίτερης ερμηνείας και ανάλυσης. Φυσικά υπάρχουν και αντιδράσεις οι οποίες ακούστηκαν τόσο κατά την συζήτηση και ψήφιση του νόμου στη βουλή, όσο και από παρατάξεις οι οποίες δεν είδαν με καλό μάτι τις αλλαγές που έρχονται. Είναι λογικό το νέο να συναντά την αντίδραση του παλιού αφού αυτό νιώθει άβολα έξω από την σιγουριά της συντηρητικής λογικής της εκάστοτε εξουσίας. Είναι ευνόητο κάποιοι να κινδυνολογούν ή και να λασπολογούν περί κομματικοποίησης των σχολείων, αφού ξεβολεύονται από την θέση τους ή ονειρεύονταν διαδικασίες που δεν θα διέφεραν στην ουσία από το χθες αλλά θα άλλαζαν τα πρόσωπα και οι χώροι επιρροής των διαδικασιών. Η κινδυνολογία περί ομάδων, οκνηρίας, κομματικοποίησης, ανωριμότητας των εκπαιδευτικών κλπ είναι βέβαιο ότι συναντούν την αδιαφορία αλλά και την πεποίθηση των ίδιων των εκπαιδευτικών οι οποίοι με τα δικά τους κριτήρια θα επιλέξουν αυτούς που θεωρούν ότι μπορούν να σταθούν άξιοι στο νέο σχολείο που έρχεται. Ο διευθυντής δεν θα είναι ο γραφειοκράτης ηγέτης που με τα τεχνοκρατικά δεδομένα θα προσφέρει τις υπηρεσίες του στο σύστημα εξουσίας που τον εξέλεξε να το υπηρετεί, αλλά αντίθετα ως πρώτος μεταξύ ίσων θα είναι αυτός που θα εμπνεύσει, θα αξιοποιήσει, θα κινητοποιήσει, θα φανταστεί ένα σύλλογο διδασκόντων ο οποίος καλείται σήμερα να οραματιστεί ένα διαφορετικό ελληνικό σχολείο που θα υπηρετεί τις ανάγκες και τα όνειρα των μαθητών μας.
Αξίζει πραγματικά να σημειωθεί – κάτι που δεν έγινε ως τώρα – ότι για πρώτη φορά κυβέρνηση δεν θέλει να εκλέξει με γνώριμες διαδικασίες τα στελέχη της εκπαίδευσης, αλλά προτιμά με διαδικασίες βάσης σεβόμενη τις δημοκρατικές αρχές της, αλλά και την αναγκαιότητα έκφρασης μιας διαφορετικής κοινωνικοπολιτικής κατεύθυνσης να μας αφήσει μόνους, να εκλέξουμε αυτούς που θα μας οδηγήσουν στο αυριανό σχολείο.
Πιστεύοντας ότι το εγχείρημα θα πετύχει, γνωρίζοντας τις νοσηρότητες του υφιστάμενου συστήματος, έχοντας εμπιστοσύνη στον απλό εκπαιδευτικό της τάξης και θέλοντας να συμβάλλω με τον τρόπο μου στην επιτυχία αυτή, θα θέσω τον εαυτό μου στην κρίση της βάσης ως υποψήφιος Διευθυντής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Σερρών. Η πρόκληση της εκλογής από τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς καθώς και η πεποίθηση μου ότι μπορώ να ανταπεξέλθω στο ρόλο αυτό μέσα από την 27 ετή πορεία μου στα δρώμενα της εκπαίδευσης, με κάνουν να πιστεύω ότι οι εκπαιδευτικοί θα καταφέρουν να ανταποκριθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο πέρα από παρατάξεις, κόμματα και παράγοντες εκλέγοντας τους ικανότερους και αξιότερους μεταξύ των υποψηφίων που θα συμμετάσχουν.
Σε καμία περίπτωση κομματικές ή παραγοντίστικες εμπλοκές δεν θα τύχουν υποστηρικτών, θεωρώντας ότι με τέτοιες τακτικές δεν υπηρετείται η στόχευση της διαδικασίας η οποία απεμπολεί τέτοιες σκοπιμότητες που υπηρετούνταν από το παρελθόν σύστημα επιλογών, αλλά και η προσβολή των ίδιων των εκπαιδευτικών και της κρίσης τους.
Σέρρες 02-06-2015
Αναστάσιος Λασπάς
αιρετός ΠΥΣΠΕ Σερρών
τηλ. 6909358101
mail: laspas66@ yahoο.gr
Πηγή: Καθημερινός Παρατηρητής Σερρών www.serresparatiritis.gr