Από την Κοινωνιολόγο και Εκπαιδεύτρια Ενηλίκων στο Βιωματικό Σεμινάριο «Σεξουαλική – Σχεσιακή Διαπαιδαγώγηση για Γονείς και Εκπαιδευτικούς».
Γράφει η Μαρία Καράμπελα – Κοινωνιολόγος
Αυτή η λέξη έγινε ιδιαιτέρως δημοφιλής τον 21ο αιώνα και προέρχεται από το “sex” (σεξ) και το “texting” (στέλνω μήνυμα σε κάποιον), είναι δηλαδή η είναι η ανταλλαγή φωτογραφιών ή βίντεο αλλά και μηνυμάτων με κυρίως σεξουαλικό περιεχόμενο χρησιμοποιώντας κινητό τηλέφωνο ή άλλες ηλεκτρονικές συσκευές. Οι έφηβοι συχνά αντιμετωπίζουν το sexting σαν κάτι διασκεδαστικό και μερικές φορές συναινούν σε αυτή την πράξη. Το παιδί σας αλλά και οι φίλοι του μπορεί να το δουν ως μέρος της οικοδόμησης σχέσεων και της αυτοπεποίθησης τους, ως μέσω εξερεύνησης της σεξουαλικότητα τους και του σώματός τους. Το sexting είναι πολύ διαδεδομένο μεταξύ των εφήβων, αλλά και επικίνδυνο, γιατί σε κάποιες περιπτώσεις οι άσεμνες φωτογραφίες ή τα βίντεο που οι έφηβοι στέλνουν και δέχονται στο κινητό τους μπορεί να χρησιμοποιηθούν και ως μέσο εκβιασμού.
Και επειδή εμένα μπορεί να μην με ακούσεις, σου παραθέτω μια έρευνα του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου, που έγινε σε 5.000 μαθητές ηλικίας 12-18 ετών, καταγράφοντας τις διαδικτυακές συνήθειες των νέων για το σχολικό έτος 2021-2022, που καταδεικνύει τους υπαρκτούς και εν δυνάμει κινδύνους. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, η πρακτική της ανταλλαγής πολύ προσωπικών φωτογραφιών (sexting) μεταξύ των εφήβων εμφανίζεται ιδιαίτερα διαδεδομένη καθώς 1 στα 4 παιδιά έχει δεχτεί προσωπικές φωτογραφίες κάποιου άλλου και το 6% παραδέχεται ότι έχει στείλει προσωπικές φωτογραφίες. Δε γνωρίζουμε όμως το αληθινό ποσοστό καθώς μπορεί να υπάρχουν κάποια παιδιά που δε το παραδέχονται. Την ίδια στιγμή που τα παιδιά θεωρούν την αποκάλυψη των προσωπικών δεδομένων και την επαφή με αγνώστους δυο από τους μεγαλύτερους κινδύνους στο διαδίκτυο, ένα στα δυο παιδιά συνομιλεί με αγνώστους και κάνει φίλους μέσω διαδικτύου. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι έφηβοι νιώθουν «παντοδύναμοι» όπως λέει η εκπρόσωπος Τύπου κ. Κατερίνα Ψαρουδάκη. Αξίζει να επισημανθεί ότι μόνο το 35% των παιδιών που έπεσε θύμα διαδικτυακού εκφοβισμού απευθύνθηκε σε κάποιον ενήλικα για βοήθεια, τονίζει η ίδια. «Θα λέγαμε ότι οι λόγοι είναι πολυπαραγοντικοί. Κάποια παιδιά αναφέρουν ότι δυσκολεύονται να εμπιστευτούν ενήλικες καθώς νιώθουν ότι δεν τους καταλαβαίνουν ενώ άλλα αναφέρουν ότι φοβούνται τυχόν τιμωρίες (π.χ στέρηση κινητού) και κάτι τέτοιο είναι δυσβάσταχτο για έναν έφηβο. Υπάρχουν παιδιά που αναφέρουν ότι δεν θέλουν να επιβαρύνουν τους ήδη φορτισμένους γονείς τους με ένα επιπλέον πρόβλημα» υπογραμμίζει.
Λοιπόν πες μου τώρα πόσο δύσκολο σου είναι να μιλήσεις στο παιδί σου για αυτό το θέμα; Ένας μεγάλος αριθμός γονέων έχει απαντήσει ότι το θεωρεί εξαιρετικά άβολο να κάνει μια σχετική συζήτηση με το παιδί του. Γνωρίζεις όμως ότι το ζήτημα, έχει και σοβαρές νομικές διαστάσεις, καθότι θεωρείται παράνομη η παραγωγή και διανομή σεξουαλικών φωτογραφιών που αφορούν ανηλίκους και όχι μόνο; Σκέφτηκες ποτέ ότι το παιδί σου μπορεί να κατηγορηθεί για αυτή τη πράξη; Σκέφτηκες ποτέ ότι η δική του φωτογραφία ή βίντεο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μέσο εκβιασμού από κάποιον θύτη; Σκέφτηκες ποτέ ότι το υλικό που το παιδί σου μπορεί να στείλει σε κάποιον που μέχρι τότε εμπιστευόταν μπορεί να διανεμηθεί μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα σε ολόκληρο το διαδίκτυο και να έχει αντίκτυπο στη ζωή του; Σκέψου όλα τα αυτά αλλά σταμάτα να σκέφτεσαι ότι αυτό δε θα συμβεί στο δικό σου το σπίτι, γιατί αν ανοίξεις τα μάτια σου θα δεις ότι συμβαίνει όλο και πιο συχνά. Τα ποσοστά δεν είναι μικρά!!!
Και αν όλα τα παραπάνω τα γνωρίζεις ήδη, μίλησες ποτέ στο παιδί σου γι’ αυτά; Το προειδοποίησες; Είναι μικρό μπορεί να μην γνωρίζει, όσο ώριμο και αν εσύ το θεωρείς. Και να έχεις πάντα στο νου σου ότι δεν αρκεί να το πεις μόνο μια φορά, συνέχισε με διάφορους τρόπους να του το υπενθυμίζεις. Και αν νομίζεις ότι έγινες κουραστικός γονέας, χρησιμοποίησε τη βιωματική μάθηση, κάνε το μέσω παιχνιδιού και εκείνο είμαι σίγουρη ότι θα διασκεδάσει μαζί σου σε αυτά τα λίγα λεπτά που του αφιέρωσες, αλλά θα πάρει και το μήνυμα πιο εύκολα, χωρίς να νομίζει ότι απειλείται η αυτονομία του διανύοντας το δύσκολο μονοπάτι της εφηβείας και ότι εσύ το καθοδηγείς γι’ άλλη μια φορά. Φρόντισε να εδραιωθεί μία σχέση εμπιστοσύνης μέσα από ανοιχτό μυαλό και ειλικρινή συζήτηση, μια σχέση αλληλοσεβασμού και όχι φόβου, ώστε το παιδί να μπορεί να μοιραστεί μαζί σου τον τον κίνδυνο ή το πρόβλημα που μπορεί να προκύψει. Υπενθύμισέ του ότι εσύ θα είσαι πάντα δίπλα του ότι και αν του συμβεί!!
Φρόντισε να αντιληφθεί ότι όταν δεν επιθυμεί κάτι, είναι εντάξει να πει «ΟΧΙ» ακόμα και αν ο άλλος άνθρωπος θυμώσει ή διαφωνήσει μαζί του. Μπορεί να μην στείλει φωτογραφία του ή βίντεο και ας τον χωρίσει η σχέση του. Είναι υποχρέωση δική του να φροντίσει και να προστατεύσει το σώμα του. Είναι υποχρέωση του να συναναστρέφεται με ανθρώπους που κάνουν το ίδιο και σέβονται τα όριά του, γιατί μόνο έτσι θα είναι ευτυχισμένο και θα συνάπτει υγιείς σχέσεις. Σου θυμίζει κάτι αυτό; Ναι είναι και αυτό ένα κομμάτι της παρεξηγημένης σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης!!!