Αντικειμενικά είναι εξαιρετικά δύσκολο να μπορέσει κανείς να εμβαθύνει και να εξηγήσει ταυτόχρονα όλους τους μνημονικούς μηχανισμούς
Φανταστείτε πως ξυπνάτε το πρωί σε ένα ξένο κρεβάτι, δίπλα σε έναν άγνωστο. Θέλετε να σηκωθείτε να πιείτε ένα ποτήρι νερό, αλλά δεν γνωρίζετε που βρίσκεται η κουζίνα του σπιτιού. Θέλετε να φύγετε, αλλά δεν ξέρετε καν που βρίσκεστε ή προς τα που θέλετε να πάτε. Σας ρωτάνε πως σας λένε και δεν γνωρίζετε την απάντηση. Κάπως έτσι θα έμοιζε η ζωή σε κάποιον εάν είχε απώλεια μνήμης.
Μπορεί να θεωρούμε την μνήμη ως κάτι δεδομένο, αλλάδεν θα πρέπει να ξεχνάμε την σημαντικότητα της για την ζωή μας. Η ικανότητα να αποθηκεύουμε, να ανακτούμε αλλά και να συνδέουμε πληροφορίες είναι ζωτικής σημασίας τόσο για την επιβίωσή μας όσο και για την ανάπτυξη της προσωπικότητας μας και την απόκτηση γνώσεων. Αυτό το οποίο μας δίνει την έννοια του εαυτού και της χρονικής συνέχειας της ίδιας μας της ύπαρξης είναι η δυνατότητα που έχουμε να ανακαλούμε ποιοι είμαστε, τι κάναμε στο παρελθόν αλλά και τι σχεδιάζουμε στο μέλλον. Εάν δεν μπορούσαμε να θυμόμαστε πληροφορίες γύρω από τον εαυτό μας και τις πράξεις μας, τότε θα χάναμε ένα σημαντικό κομμάτι της προσωπικότητας μας.
Για να καταλάβουμε πόσο σημαντική είναι η μνήμη, στη συνέχεια θα αναφερθούμε σε ορισμένα πραδείγματα μνημονικών διαταραχών τα οποία σκαγραφούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τον ρόλο αυτής της γνωστικής λειτουργίας στην καθημερινότητά μας. Πριν περιγράψουμε τις μνημονικές διαταραχές, θα ήταν χρήσιμο να έχουμε υπόψην τον ορισμό της μνήμης αλλά και κάποιες βασικές θεωρητικές περιγραφές των μηχανισμών που σχετίζονται με αυτή.
Παρόλο που όλοι καταλαβαίνουμε τι εννοούμε με τον όρο μνήμη, οι ειδικοί δυσκολεύονται να καταλήξουν σε έναν σαφή ορισμό ο οποίος να μπορεί να συμπεριλάβει όλες τις εκδοχές της. Μνήμη είναι και η ικανότητα να θυμόμαστε τι φάγαμε χθες, ποια είναι η πρωτεύουσα της Γαλλίας, πως δένουμε τα κορδόνια μας ή ποιος ήταν ο δεκαψήφιος αριθμός του τηλεφώνου που μόλις μας είπε κάποιος τον οποίο και πρέπει να αποθηκεύσουμε στο κινητό μας πριν τον ξεχάσουμε. Αντικειμενικά είναι εξαιρετικά δύσκολο να μπορέσει κανείς να εμβαθύνει και να εξηγήσει ταυτόχρονα όλους τους μνημονικούς μηχανισμούς που εμπλέκονται στα πιο πάνω παραδείγματα. Γι’ αυτό η σύγχρονη έρευνα πάνω στην μνήμη συνήθως επικεντρώνεται σε κάποιες συγκεκριμένες μορφές της οι οποίες κατηγοριοποιούνται κυρίως βάσει του συνολικού χρόνου αποθήκευσης πληροφοριών που επιτρέπουν.
Από τον Δημήτριο Αγοραστό
Υπ. Διδάκτωρ Ψυχολογίας
Παν. Λουξεμβούργου με ειδίκευση στις νευροεπιστήμες
Το διαβάσαμε και μας άρεσε στο www.edu-special.gr