Η εφηβεία είναι μία μεταβατική περίοδος στη ζωή ενός ατόμου, ανάμεσα στην παιδική ηλικία όπου το παιδί τα έχει όλα έτοιμα και στον κόσμο των ενηλίκων, όπου αρχίζει να ανεξαρτητοποιείται από τους γονείς του.
Είναι η περίοδος που προσπαθεί να γίνει πιο αυτόνομο, να διαμορφώσει τη δική του ταυτότητα και να είναι αποδεκτό από τους συνομηλίκους και γενικότερα το περιβάλλον του.
Παράλληλα, ήδη από πολύ νωρίς καλείται να λάβει σημαντικές αποφάσεις. Πρόκειται για αποφάσεις οι οποίες θα επηρεάσουν το μέλλον του, όπως είναι το σε τι είδους λύκειο θα πάει, γενικό ή επαγγελματικό, αν τελικά πάει σε γενικό ποια κατεύθυνση θα επιλέξει και αν τελικά αυτή η κατεύθυνση θα είναι η κατάλληλη για να αξιοποιήσει τις κλίσεις και τα ενδιαφέροντά του. Αργότερα θα αρχίσει να αγωνιά αν θα μπορέσει να μπει στη σχολή που ονειρεύεται, αν αυτή η σχολή θα του εξασφαλίσει περισσότερες ευκαιρίες για επαγγελματική αποκατάσταση και άλλα πολλά.
Ο συνδυασμός όλων των παραπάνω οδηγούν συνήθως έναν έφηβο σε αυξημένο άγχος και πολλές φορές σε έντονες συγκρούσεις με τους γονείς του, καθώς δεν ξέρει πώς να τα διαχειριστεί όλα μαζί και πιέζεται. Έτσι, μπορεί να πάρει κάποιες αποφάσεις που αφορούν το μέλλον του επιπόλαια, χωρίς να το πολυσκεφτεί, αλλά απλώς επειδή άκουσε κάποιες σκόρπιες πληροφορίες και δεν ξέρει τι να διαλέξει.
Οι γονείς από την πλευρά τους καλούνται να οπλιστούν με υπομονή για να διαχειριστούν το άγχος και την αντιδραστικότητα του παιδιού τους, αλλά και να το βοηθήσουν να πάρει την καλύτερη απόφαση για το μέλλον του.
Πιο συγκεκριμένα, αυτό που μπορούν να κάνουν οι γονείς για τον έφηβο είναι:
• Να τον βοηθήσουν να καταλάβει ποιες είναι οι κλίσεις και τα ενδιαφέροντά του.
• Να τον προσανατολίσουν σε αυτά τα ενδιαφέροντα και να τον βοηθήσουν να βάλει στόχους και να τα αναπτύξει, παρέχοντας του κάθε δυνατό μέσο.
• Να τον επιβραβεύσουν για τις επιτυχίες του και να του δώσουν κουράγιο στις πιθανές αποτυχίες του, ενθαρρύνοντάς τον να ξαναπροσπαθήσει.
• Να ακούσουν με προσοχή τις σκέψεις και τις ανησυχίες του και να τις συζητήσουν όσες φορές κι αν χρειαστεί προκειμένου να καθησυχαστεί.
• Να ενημερωθούν για το εκάστοτε εκπαιδευτικό σύστημα και για τις επαγγελματικές δυνατότητες που προσφέρει κάθε κατεύθυνση, ώστε να μπορούν να τον συμβουλέψουν κατάλληλα.
• Να ενημερωθούν για την αγορά εργασίας και τις επιλογές που έχει ο έφηβος, έτσι ώστε να μπορέσουν να τον κατατοπίσουν αν έχει ανάγκη τη βοήθειά τους.
• Αν χρειαστεί, να επιδιώξουν να βρουν γνωστούς τους με επαγγέλματα που ενδιαφέρουν τον έφηβο, ώστε να μάθει από πρώτο χέρι τα υπέρ και τα κατά καθενός.
• Να τον παροτρύνουν να επιλέξει αυτό που τον ενδιαφέρει πραγματικά ως αντικείμενο και να μην επηρεάζεται από αυτά που ακούει για το τι έχει ζήτηση, καθώς από χρόνο σε χρόνο τα πράγματα αλλάζουν και κάτι που μπορεί να δίνει επαγγελματική αποκατάσταση σήμερα, μπορεί να έχει κορεστεί όταν τελειώσει ο έφηβος τη σχολή ή το αντίστροφο.
• Τέλος, να τον στηρίξουν στην επιλογή του, ακόμη κι αν δεν συμφωνεί με αυτή που είχαν εκείνοι στο μυαλό τους.
Οι γονείς μπορούν να προσφέρουν πολύτιμη βοήθεια στον έφηβο, όταν αυτός καλείται να αποφασίσει για το μέλλον του. Κάποιες φορές όμως, μπορεί να νιώθουν ότι δεν μπορούν να τον βοηθήσουν όσο θα ήθελαν. Για αυτές τις περιπτώσεις είναι καλό να τον παροτρύνουν να επισκεφτεί κάποιον ειδικό επαγγελματικού προσανατολισμού, ο οποίος θα τον βοηθήσει να ανακαλύψει τις κλίσεις και τα ενδιαφέροντά του και με βάση αυτά να πάρει την καλύτερη για τον ίδιο εκπαιδευτική είτε επαγγελματική απόφαση.