Η εκπαίδευση των αυτιστικών παιδιών σ’ όλα τα σχολεία των Ευρωπαϊκών είναι ένας πολύ ενδιαφέρον τομέας που έχει προσελκύσει την προσοχή πολλών ερευνητών που ασχολούνται με το κομμάτι της εκπαίδευσης.
Τα τελευταία χρόνια φαίνεται ότι πολλοί επιστήμονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό έχουν στρέψει την προσοχή τους στον αυτισμό. Συγκεκριμένα, μπορεί να ειπωθεί ότι έχουν δημοσιευτεί περίπου 980 έρευνες για τον αυτισμό από το 1989 έως 2017, ενώ από το 2014 έως 2017 έχουν δημοσιευτεί περίπου 420 έρευνες. Αυτό δείχνει ότι η επιστήμη σ’ όλα τα επίπεδά της με κεντρικό άξονα τον αυτισμό παρουσιάζει μια αυξημένη βελτίωση.
Ωστόσο, το πιο σημαντικό κομμάτι είναι η εκπαίδευση των αυτιστικών παιδιών σ’ όλα τα σχολεία των Ευρωπαϊκών και μη- Ευρωπαϊκών χωρών. Είναι ένας πολύ ενδιαφέρον τομέας που έχει προσελκύσει την προσοχή πολλών ερευνητών που ασχολούνται με το κομμάτι της εκπαίδευσης. Από την άλλη, το ζήτημα των γνώσεων, των στάσεων και της ένταξης αυτής της ομάδας μαθητών αποτελεί ένα πολύ σημαντικό και επίκαιρο θέμα για περαιτέρω διερεύνηση.
Πιο συγκεκριμένα, τα αποτελέσματα διαφόρων ερευνών παρουσιάζουν άλλοτε θετικές, άλλοτε αρνητικές κι άλλοτε ουδέτερες στάσεις για την εκπαιδευτική ένταξη των αυτιστικών μαθητών. Επίσης, οι γνώσεις των εκπαιδευτικών είναι υψηλές ή χαμηλές με βασικές παρανοήσεις στον αυτισμό. Εδώ θα μπορούσε να ειπωθεί ότι οι γνώσεις και οι στάσεις των εκπαιδευτικών γενικής και ειδικής αγωγής επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από το ιατρικό μοντέλο της αναπηρίας. Οι περισσότερες έρευνες δείχνουν ότι οι εκπαιδευτικοί χρειάζονται περισσότερη κατάρτιση στον αυτισμό, ώστε να δώσουν μια ποιοτική και αποτελεσματική εκπαίδευση σ’ αυτούς τους μαθητές.
Στις περισσότερες έρευνες υπάρχουν μερικές εξαρτημένες μεταβλητές που επηρεάζουν τις γνώσεις και τις στάσεις των εκπαιδευτικών, όπως το φύλο, η ηλικία, η πανεπιστημιακή εκπαίδευση, η εκπαιδευτική εμπειρία/ προϋπηρεσία, η προηγούμενη επαφή με άτομα με αναπηρία, οι επιμορφώσεις, οι πεποιθήσεις, η σοβαρότητα και ο τύπος της αναπηρίας, και η συνεργασία μεταξύ του γενικού και ειδικού παιδαγωγού.
Έχει αναφερθεί στη διεθνή βιβλιογραφία ότι εάν οι εκπαιδευτικοί γενικής και ειδικής αγωγής δεν έχουν την κατάλληλη εκπαίδευση για να εκπαιδεύσουν τους αυτιστικούς μαθητές, τότε οι μαθητές αυτοί δεν θα παρουσιάσουν βελτίωση σε κάποιους τομείς, όπως η κοινωνικοποίηση. Όταν οι γνώσεις για τον αυτισμό καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα, όπως η συμπτωματολογία, η αιτιολογία, η εκπαίδευση και η ένταξη, τότε οι εκπαιδευτικοί μπορεί να είναι αρκετά ή πολύ καλά προετοιμασμένοι για να διδάξουν αποτελεσματικά τους μαθητές αυτούς.
Σε τελική ανάλυση, ο τομέας των γνώσεων και των στάσεων των εκπαιδευτικών πρέπει να μελετάται συνεχώς, ώστε η εκπαίδευση των αυτιστικών μαθητών να παρουσιάζει βελτίωση. Είναι δικαίωμα αυτών των παιδιών να έχουν μια ποιοτική εκπαίδευση με κατάλληλα καταρτισμένους εκπαιδευτικούς, μια εκπαίδευση που θα τους βοηθήσει να γίνουν σωστοί και αυτόνομοι ενήλικες
Πηγές:
Κυπαρισσός, Ν., Μαντζίκος, Κ., Λάππα, Χ., Χαρούμενου, Ζ., & Λοντζετίδου, Ε. (2017). Γνώσεις των εκπαιδευτικών ειδικής αγωγής για τις Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος. 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ειδικής Εκπαίδευσης με Διεθνή Συμμετοχή «Σύγχρονες Τάσεις και Προτάσεις στην Ειδική Εκπαίδευση», Αθήνα, 23, 24, 25 & 26 Νοεμβρίου 2017 (Προφορική ανακοίνωση).
Kofidou, Ch., Mantzikos, C., Chatzitheodorou, G., Kyparissos, N., & Karali, A. (2017). Teachers’ perceptions and attitudes on the inclusive education of students with Autism Spectrum Disorders (ASD): A literature review. Dialogoi! Theory and Praxis in Education, 3, 35-68. doi: 10.12681/dial.11965 https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/dialogoi/article/view/11965/13792
Προτεινόμενη βιβλιογραφία:
Κωφίδου, Χ., & Μαντζίκος, Κ. (2016). Στάσεις και αντιλήψεις των εκπαιδευτικών και των μαθητών προς τα άτομα με αναπηρία: Μια βιβλιογραφική Ανασκόπηση. Εκπαιδευτική Επικαιρότητα, 2 (2), 4-25. http://ekpaideytikhepikairothta.gr/wp-content/uploads/2016/06/TOMOSB_TEYXOS2_Kofidou_Mantzikos.pdf