όλα βρίσκονται στον πλήρη έλεγχο του ΥΠΑΙΘ και η σχολική μονάδα απλά λειτουργεί εκτελεστικά των οδηγιών που δέχεται
Το εκπαιδευτικό σύστημά μας είναι συγκεντρωτικό[1]. Ο σχεδιασμός της εκπαιδευτικής πολιτικής πραγματοποιείται κεντρικά κι από εκεί διοχετεύεται, με νόμους, προεδρικά διατάγματα, αποφάσεις και εγκυκλίους, προς εκτέλεση στα σχολεία της χώρας.
Βιβλία μαθητή, βιβλία δασκάλου, κατανομή πιστώσεων, μεταθέσεις-αποσπάσεις προσωπικού, δημιουργία προγραμμάτων σπουδών, αναλυτικές οδηγίες διδασκαλίας και άλλα πολλά βρίσκονται στον πλήρη έλεγχο του ΥΠΑΙΘ. Η σχολική μονάδα απλά λειτουργεί εκτελεστικά των οδηγιών που δέχεται. Όπως αναφέρει ο Γκότοβος, το σχολείο έτσι λειτουργεί «ως ένας χώρος προσφοράς των προβλεπόμενων υπηρεσιών μέσω των προβλεπόμενων διαδικασιών»[2]
Στη διαδικασία της αυτοαξιολόγησης, που πραγματοποίησαν οι περισσότερες σχολικές μονάδες το περασμένο σχ. έτος , τους ζητήθηκε να αξιολογήσουν εσωτερικά μια σειρά δείκτες που στο σύνολό τους άμεσα ή έμμεσα ήταν και παραμένουν προσδιορισμένοι κεντρικά. Ας εξετάσουμε αδρά μόνο δύο δείκτες:
1o Παράδειγμα
Δείκτης: Στελέχωση του σχολείου
Kριτήρια: Επάρκεια διδακτικού προσωπικού (αριθμός, σύνθεση, επιστημονική και παιδαγωγική κατάρτιση, εμπειρία των εκπαιδευτικών)
Επάρκεια λοιπού προσωπικού
2ο Παράδειγμα
Δείκτης: Ανάπτυξη και εφαρμογή διδακτικών πρακτικών
Kριτήρια: Σχεδιασμός /δόμηση της διδασκαλίας και αξιοποίηση του διδακτικού χρόνου
Καταλληλότητα και ποικιλία διδακτικών προσεγγίσεων
Χρήση διαθέσιμου εξοπλισμού και μέσων από εκπαιδευτικούς και μαθητές
Σχετικά με το 1ο παράδειγμα, εμφανές είναι ότι ο συγκεκριμένος δείκτης δεν ελέγχεται από αυτή αλλά από το ΥΠΑΙΘ, με τα γνωστά σε όλους προβλήματα κάθε χρόνο.
Σχετικά με το 2ο παράδειγμα, εμφανές είναι ότι όλες οι σχολικές μονάδες έπρεπε να καταλήξουν στα ίδια συμπεράσματα εφόσον: το βιβλίο μαθητή είναι ίδιο , το βιβλίο δασκάλου είναι ίδιο και τα ΔΕΠΠΣ είναι ίδια, οι διδακτικές προσεγγίσεις που προτείνονται είναι ίδιες, η χρήση εποπτικών μέσων είναι περιορισμένη για τους γνωστούς λόγους που δε χρειάζονται περαιτέρω ανάλυση.
Πώς να εξετάσει λοιπόν κάποιος την ομοιομορφία και ομοιογένεια όλων των σχολικών μονάδων[3] που προκαλείται από το συγκεντρωτισμό του εκπαιδευτικού συστήματος. Γιατί τόσος κόπος; Aρκούσε η εξέταση μιας και μοναδικής τυπικής σχολικής μονάδας.
H πρόταση των συνδικαλιστικών οργάνων των εκπαιδευτικών, για τη σύνταξη κοινών αποτελεσμάτων αυτοαξιολόγησης, σύμφωνα με πρότυπο που στάλθηκε στα σχολεία ήταν σωστή αν και βιβλιογραφικά ατεκμηρίωτη.
Για να έχει λοιπόν πρόσφορο έδαφος εφαρμογής και ανάπτυξης η διαδικασία της αυτοαξιολόγησης της σχολικής μονάδας πρέπει πολλοί να απαρνηθούν τρεις φορές την «εξουσία» που ασκούν.
Ο Κώστας Καπετσώνεις γράφει για το re-axiologisi.blogspot.gr/ και τον ευχαριστούμε για το άρθρο του που μας έστειλε.
[1] Ανδρέου, Α., Παπακωνσταντίνου, Γ., Οργάνωση και Διοίκηση του Εκπαιδευτικού Συστήματος, Εξάντας,Αθήνα,1990.
[2] Γκότοβος, Α. Ε., (1985), Παιδαγωγική Αλληλεπίδραση. Επικοινωνία και κοινωνική μάθηση στο σχολείο, Αθήνα: Σύγχρονη Εκπαίδευση.
[3] Ανδρέου, Α., Η Διοίκηση της εκπαίδευσης- Από τον συγκεντρωτισμό και την ισοπέδωση στην αυτοδιοίκηση και την δημιουργικότητα, περ. Σύγχρονη Εκπαίδευση τ.14,Νοεμ.,Δεκεμ.,1983.