Οι Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες αναφέρονται σε παιδιά που ενώ έχουν καλές νοητικές ικανότητες και συστηματική φοίτηση στο σχολείο, δυσκολεύονται στη διαδικασία της μάθησης και ειδικότερα στο γραπτό λόγο.
Γράφει η Ειδική Παιδαγωγός – Ψυχολόγος MSc Μαρίνα Ψωμά, Συνεργάτης του Κέντρου Ειδικών Θεραπειών EFAMILLON.
Οι Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες αναφέρονται σε παιδιά που ενώ έχουν καλές νοητικές ικανότητες και συστηματική φοίτηση στο σχολείο, δυσκολεύονται στη διαδικασία της μάθησης και ειδικότερα στο γραπτό λόγο. Συγκεκριμένα μπορεί να έχουν δυσκολίες σε έναν ή σε περισσότερους από τους παρακάτω τομείς:
- Ανάγνωση
- Ορθογραφία
- Γραπτή έκφραση
- Μαθηματικά
Δυσλεξία
Η Δυσλεξία αποτελεί ειδική μαθησιακή δυσκολία στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων της ανάγνωσης και της ορθογραφίας. Τα παιδιά δυσκολεύονται να μάθουν τα γράμματα σε συνδυασμό με τον ήχο του καθενός και το μηχανισμό της ανάγνωσης. Γίνεται αντιληπτή τα πρώτα χρόνια φοίτησης του παιδιού στο σχολείο όπου αρχίζει να βιώνει αποτυχίες. Οφείλεται σε βιολογικούς παράγοντες.
Χαρακτηριστικά Ειδικών Μαθησιακών Δυσκολιών
Το παιδί με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες εμφανίζει μερικά από τα παρακάτω ενδεικτικά χαρακτηριστικά.
Ανάγνωση
- Διαβάζει συλλαβιστά, αργά, χωρίς στίξη
- Παραλείπει, προσθέτει, αντικαθιστά γράμματα, συλλαβές, λέξεις
- Χάνει τη γραμμή όταν διαβάζει
- Δυσκολεύεται στην κατανόηση του κειμένου που διαβάζει
Γραφή-Ορθογραφία
- Παραλείπει τα σημεία στίξης, τόνους
- Δεν κρατάει τις αποστάσεις μεταξύ των λέξεων
- Μπερδεύει τα κεφαλαία με τα μικρά γράμματα
- Παραλείπει, προσθέτει γράμματα, συλλαβές, λέξεις
- Συγχέει γράμματα πχ β-φ, γ-χ, θ-δ
- Μπερδεύει το 3 με το ε
- Κάνει δυσανάγνωστα γράμματα
- Κάνει θεματικά, καταληκτικά, παραγωγικά λάθη παρόλο που γνωρίζει τους γραμματικούς κανόνες.
Γραπτή Έκφραση
- Χρησιμοποιεί περιορισμένο λεξιλόγιο
- Δυσκολεύεται στη δομή του λόγου
- Περιορισμένη έκταση
- Συχνά γράφει εκτός θέματος
Μαθηματικά
- Μπερδεύει τα σύμβολα ( +, -, x, : )
- Αντιστρέφει αριθμούς (23 αντί 32)
- Δυσκολεύεται να εκτελέσει απλές αριθμητικές πράξεις
- Δυσκολεύεται στην εκμάθηση της προπαίδειας
- Δυσκολεύεται στην κατανόηση και επίλυση προβλήματος
Άλλες δυσκολίες
- Μπερδεύει μέρες, μήνες, εποχές
- Δυσκολεύεται να θυμηθεί ονόματα, ημερομηνίες
- Η σχολική μελέτη διαρκεί πολλές ώρες
- Αποφεύγει τη σχολική εργασία
- Αποσπάται η προσοχή όταν διαβάζει
- Εμφανίζει άγχος, χαμηλή αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση
- Έλλειψη οργάνωσης στα τετράδια, στη τσάντα, στο δωμάτιό του
Τρόπος Αντιμετώπισης Ειδικών Μαθησιακών Δυσκολιών
Στο Πρότυπο Κέντρο Ειδικών Θεραπειών EFAMILLON πρώτο μας μέλημα είναι η ολόπλευρη αντιμετώπιση των Ειδικών Μαθησιακών Δυσκολιών. Αρχικά, γίνεται αξιόπιστη αξιολόγηση των δυσκολιών αλλά και των δυνατοτήτων του παιδιού από τη διεπιστημονική ομάδα του κέντρου. Στη συνέχεια, καταρτίζεται ένα δομημένο και εξατομικευμένο πρόγραμμα Ειδικής Διαπαιδαγώγησης. Το πρόγραμμα χρησιμοποιεί όλες τις αισθήσεις του παιδιού (όραση, ακοή, κίνηση, αφή) ώστε η αδυναμία που μπορεί να έχει ένα παιδί σε μία αισθητηριακή οδό να αναπληρώνεται από τις άλλες. Υπάρχει συνεχής συνεργασία και ενημέρωση γονέα-ειδικού. Επίσης, δημιουργείται ένα υποστηρικτικό πλαίσιο που ενισχύει τις προσπάθειες του παιδιού, δημιουργεί κίνητρα και το παιδί αρχίζει να βιώνει επιτυχίες. Με αυτό τον τρόπο το παιδί αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τις δυσκολίες του, συμμετέχει ενεργά στη τάξη και αρχίζει να πιστεύει ξανά στις δυνατότητές και στον εαυτό του.
Τι μπορείτε να κάνετε ως γονείς / εκπαιδευτικοί;
Στην αντιμετώπιση των Ειδικών Μαθησιακών Δυσκολιών σημαντικό ρόλο παίζει η θετική και σωστή στάση των γονέων και του εκπαιδευτικού.
- Είναι σημαντικό να βρείτε τα δυνατά σημεία του παιδιού και να το ενισχύεται για αυτά ώστε να πιστέψει στον εαυτό του
- Να αναγνωρίζετε τις προσπάθειες του παιδιού και να τις επιβραβεύετε
- Να υπάρχει συχνή συνεργασία σχολείου-οικογένειας
- Κατά τη διάρκεια της μελέτης να γίνονται συχνά διαλείμματα
Πότε πρέπει να ζητήσω βοήθεια;
- Όταν η επίδοση του παιδιού στα μαθήματα είναι κατώτερη των νοητικών του ικανοτήτων
- Όταν εμφανίζει κάποια από τα χαρακτηριστικά που αναφέρθηκαν παραπάνω
- Όταν εμφανίζει έντονο άγχος, χαμηλή αυτοεκτίμηση και άρνηση για το σχολείο
Η πρώιμη αντιμετώπιση των δυσκολιών είναι πολύ σημαντική.